بسیارى از بزرگان در کتابهاى خود آورده اند:
شخصى به نام حسن بن عبداللّه ، فردى زاهد و عابد بود و مورد توجّه عامّ و خاصّ قرار داشت .
روزى وارد مسجد شد، امام موسى کاظم علیه السلام نیز در مسجد حضور داشت ، همین که حضرت او را دید فرمود: نزد من بیا.
چون
حسن بن عبد اللّه خدمت امام علیه السلام آمد، حضرت به او فرمود: اى
ابوعلىّ! حالتى که در تو هست ، آن را بسیار دوست دارم و مرا شادمان کرده
است و تنها نقص تو آن ست که شناخت و معرفت ندارى ، لازم است آن را جستجو
کنى و بیابى .
حسن اظهار داشت : یاابن رسول اللّه ! فدایت گردم ، معرفت چیست و چگونه به دست مى آید؟
فرمود: برو نسبت به مسائل دین فقیه شو و اهل حدیث باش .
حسن توضیح خواست که از چه کسى معرفت بیاموزم ؟
حضرت فرمود: از فقهاء و دانشمندان اهل مدینه بیاموز، و چون مطلبى را فراگرفتى ، آن را نزد من آور تا راهنمائیت کنم .
حسن
بن عبداللّه حرکت نمود و مسائلى را از علماء فراگرفت و نزد حضرت باز گشت ،
وقتى حضرت چنین حالتى را از او دید، فرمود: برو معرفت را فراگیر و آن را
بشناس .
این
حرکت چند بار تکرار شد، تا آن که روزى امام موسى کاظم علیه السلام در
مزرعه اش بود، حسن با حضرت ملاقات کرد و گفت : فرداى قیامت در پیشگاه
خداوند بر علیه تو شکایت مى کنم ، مگر آن که مرا بر شناسائى حقیقت معرفت ،
هدایت و راهنمائى کنى ؟
بعد
از آن ، امام علیه السلام فرمود: اوّلین امام و خلیفه رسول اللّه
امیرالمؤمنین علىّ علیه السلام است ؛ و سپس امام حسن ، امام حسین ، امام
علىّ ابن الحسین ، امام محمّد باقر، امام جعفر صادق (صلوات اللّه و سلامه
علیهم ). حسن گفت : یا ابن رسوال اللّه ! امام امروز کیست ؟
حضرت فرمود: من امام و حجّت خدا هستم .
گفت : آیا دلیل و نشانه اى دارى که با آن استدلال کنم ؟
فرمود: نزد آن درخت برو، و بگو که موسى بن جعفر مى گوید: حرکت کن و به سوى من بیا.
حسن
گوید: به خداوند قسم ، چون نزدیک درخت آمدم ؛ و پیام حضرت را رساندم ،
دیدم زمین شکافت و درخت به سوى حضرت حرکت کرد تا آن که جلوى آن بزرگوار آمد
و ایستاد، سپس امام علیه السلام به درخت اشاره نمود: برگرد، پس آن درخت
برگشت
اصول کافى : ج 1، ص 286، ح 8، الثّاقب فى المناقب : ص 455، ح 383، خرائج : ج 2، ص 650، ح 2 إ علام الورى طبرسى : ج 2، ص 18